Anneler yenidoğan bebek bakımında oldukça hassas, dikkatli ve bilinçli olmalıdır. Bilinçsizce ve dikkatsizce yapılan bir bakım bebeğe faydadan çok zarar verebilir. Özellikle ilk günlerde yapılan yanlışlıklar bebekte ciddi rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Yenidoğan bebek bakımında ilk dikkat edilmesi gereken bebeğin banyosudur. Bu dönemde bebek banyo yaptırılmamalı, ıslatılmış yumuşak bir bezle silinmelidir. Tam ve ıslak bir banyoyu bebeğin göbeği düştükten sonra yaptırmalısınız.
Yenidoğan Bebek Ne Zaman Yıkanır?
Yenidoğan bebekler hemen yıkanmaz. Özellikle doğumu izleyen ilk gün içinde asla yıkanmamalıdır. En doğru olan, tam ve ıslak bir banyonun göbeği düştükten sonra yapılmasıdır. Ancak bebeği yıkamak için göbeğinin düşmesini beklemek istemiyorsanız o zaman şu önerilere uymanız bebek açısından faydalı olacaktır.
- Doğumdan sonra en az 12 saat bebeği yıkamamak en doğrusudur.
- Bu süre sonunda bebeği yıkamak yerine ılık suya batırılmış temiz, yumuşak bir bezle hafifçe siliniz. Sonra yine temiz bir havlu ile nazikçe kurulayınız.
- Bebeğin göbeği düşmemişse göbeğinin su ile temasını engelleyiniz. Çünkü göbeğin kirli su ile teması enfeksiyon kapmasına ve geç düşmesine neden olabilir.
- Bebeği yıkayacağınız su kanatılıp uygun sıcaklığa kadar soğutulmuş olmalıdır.
- Su sıcaklığı 37-38 derece olmalıdır. Yani dirseğinizi suya dokundurduğunuzda dirseğiniz yanmamalıdır.
- Bebeği tutarken dikkatli olunmalıdır. Sabunlu eliniz kayabilir ve bebeğe zarar verebilirsiniz.
- Bebeğin cildine uygun sabun ve sampuan kullanılmalıdır.
Özet olarak; yenidoğan bebekler hemen yıkanmaz. İlk birinci günde herhangi bir banyo veya silme şart değildir. 2-3. günlerde banyo yerine bebek ıslak bir bezle hafifçe silinmelidir. Bebeğin göbeğinin su ile teması engellenmeli ve ıslak bir banyo sonraki günlere bırakılmalıdır.
Göbek Bakımı
Yenidoğan bebekte göbek bakımı da ihmal edilmeyecek derecede önemlidir. Göbeğin düşmesi 3 gün sürebileceği gibi 20 güne kadar da sürebilir. Bu süre içerisinde bebeğin göbeğinin ıslanmasına dikkat edilmelidir. Göbek kuru tutulmalı, gerekiyorsa göbek çevresi temiz ve ıslak bir bezle hafifçe silinmelidir.
Bebeğin psikolojik gelişiminin anne karnında başladığı unutulmamalı ve bebek bakımı sırasında bebeğe güzel sözler söylemeli, sevip okşanmalıdır. Böylece bebeğinizi sevildiğini ve değerli olduğunu hissedecektir.
Göz Bakımı
Yenidoğan bebekte göz bakımı da oldukça önemli bir yere sahiptir. Çünkü yenidoğan bebeğin gözleri sık sık sulanıp, çapak bağlayabilir. Bebeğinizin gözlerini kaynatılıp, ılımaya bırakılmış suya batırılan bir pamuk parçasıyla silmelisiniz. Bu sırada dikkat etmeniz gereken husus bebeğin gözlerini dışa doğru silmenizdir.
Bebeklerde Cilt Bakımı Nasıl Yapılır?
Bebek bakımında bebeğin hassas cildine zarar vermemesi bakımından giydiği zıbın takımının iyice yıkanmadan giydirilmemesi son derece önemlidir. Bebeğe yeni aldığınız bütün giysileri yeni almış olsanız da mutlaka yıkayarak giydirmelisiniz. Ancak bebeğin ilk altı ay boyunca giysilerini yıkarken deterjan kullanmamalısınız. Bebek giysilerini yıkamak için özel üretilmiş sabun tozları kullanılmalıdır.
Bebeklerde cilt bakımı için aşağıdaki uyarılara dikkat edilmesinde fayda görülmektedir.
1- bebeğin özellikle koltuk altı, bacak ve kol boğumları ve çene altı tahriş olmaya müsaittir. Bu bölgeler her gün kaynatılıp soğutulmuş suyla bir pamuk yardımıyla silinmelidir.
2- bebeğin sürekli kapalı olan bölgeleri (kasıklar, koltuk altı vb.)zaman zaman havalandırılmalı, temiz ve kuru kalmasına özen gösterilmelidir.
3- bebeğin elbiseleri asla deterjanla yıkanmamalıdır. beyaz sabunla elde ve eğer makinada yıkanacaksa granül matikler kullanılmalıdır.
4- yıkanan giysiler bol su ile durulanmalı ve güneşte kurutulmalıdır. yine kurutulan giyisiler bebeğe mutlaka ütülenerek giydirilmelidir.
5- bebeğin altı sık sık değiştirilmeli, cildin idrarla uzun süre teması engellenmelidir. (en fazla 6-8 saatte bir bez değiştirilmelidir)
6- kullanılan bez kaliteli, emici ve hava alan bez olmalıdır.
7- bebek sıcaktan, rüzgardan ve aşırı miktarda güneşten korunmalıdır. (bebek kemik gelişimi için zaman zaman güneşe çıkarılmalı ancak uzun süre güneşte kalmamalıdır.)
8- bebek anne sütü ile beslenmelidir. Çünkü bebeğin günlük su ihtiyacı anne sütünden karşılanır ve su cildin doğal bakımı için mutlaka yeterince alınmalıdır.
Pişik
Bebeğinizi pişikten korumak için altını sık sık değiştirmeli, alt temizliği sırasında deri kıvrımlarını iyice silmelisiniz. Yenidoğan bebeğin alt temizliğinde ıslak mendil kullanılmamalıdır. Bu dönemde bebeğin altı yine su ile ıslatılmış bir pamuk parçası yardımıyla yapılmalıdır.
Beslenme
Yenidoğan bebek beslenmesinde anne sütünden başka bir besine gerek yoktur. Bebeğe ilk altı ay su verilmesi dahi gerekmez. Tek yapmanız gereken bebenizi her iki göğsünüzden sık sık emzirmenizdir. Bu sırada doğru emzirme yöntemleri uygulamanız bebeğin beslenmesi ve sütünüzün artması açısından çok önemlidir.
Uyku
En son olarak bebeğin uykusuna değinelim. Bebekte uyku saatleri bebekten bebeğe farklılık göstermektedir. Önemli olan bebeğin rahat bir uyku çekmesidir. Çünkü kaliteli bir uyku bebeğin gelişiminde besin kadar önemlidir. Sessiz ve rahat bir ortam oluşturmalı oda sıcaklığını iyi ayarlamalısınız. Sıcak ortamlar bebeği huysuzlaştırırken soğuk ortamlarda bebek uykuya dalmakta zorlanacaktır. İdeal oda sıcaklığı 28 derecedir.
Bebeğin Tırnakları Nasıl Kesilir?
Yeni anne babalara başlangıçta zor gelse de, küçük bebeklerin tırnaklarının kesilmesi biran önce başlanması gereken bir bakımdır. Tırnakları kesmezsek, bebek ince cildini çizip acıtabilir. Artık eskisi gibi, elleri eldiven içine hapsetmeyi de tercih etmiyoruz.
Bebeğin ellerinin serbest olması, dokunma hissini yaşaması önemli. Tırnak kesmeyi, iki kişi yardımlaşarak daha kolay başarabilir. Biri bebeği sabit bir pozisyonda, örneğin kucakta tutarken diğeri de tırnakları kesebilir. Hatta bebek sakince annesini emerken veya derin uykudayken bile, tırnak kesimi halledilebilir. Bunun için, klasik tırnak makası görünümünde olan veya kağıt makasına benzer ucu yuvarlatılmış bebek makasları kullanılabilir.
Hangisini daha rahat kullanabilirseniz, onu tercih edin. Bazen, tırnağı keserken yanlışlıkla alttaki eti de kesip kanamaya sebep olabilirsiniz. O durumda, temiz bir gazlı bezle hafifçe bastırmak, kanamayı durdurmak için yeterli olacaktır. Sarmak, bandaj yapmak doğru olmaz, çünkü bebek mutlaka elini ağzına götürecek ve sargı yerinde durmayacaktır.
Birkaç defadan sonra, bebeğinizin tırnaklarını kesmenin o kadar da zor olmadığını görecek ve endişelerinizden kurtulacaksınız. O minik tırnakların ne kadar çabuk uzadığını görmek de sizi şaşırtabilir. Bebeklerin el tırnakları, birkaç günde bir yeniden uzar ve sık sık kesmek gerekir. Ayak tırnakları ise, o kadar çabuk uzamazlar.
