Kalp Nedir?
Kalp, bir pompa vazifesi görerek kanın bütün vücutta dolaşmasını sağlayan organdır. Yapı bakımından farklılıklar gösterse de çoğu omurgasız canlıda ve tüm omurgalı canlılarda kalp bulunur. Bu kalbin çalışma ve kanı dağıtma şekli küçük farklılıklar gösterse de her canlıda hemen hemen aynıdır.
İnsanda kalp, göğüs boşluğunda iki akciğerin arasında olmak üzere, sol akciğerle bitişik olarak bulunur. Erişkin insanlarının kalbi ortalama olarak yumruk büyüklüğünde ve 250-300 gram ağırlığında bir organdır. Kalbin kendisine özel bir kas yapısı vardır. Bu özel kasa kalp kası denir. Kalp kası vücumuzda kendi irademizle çalışmayan tek çizgili kas yapısıdır. Bu kasın kasılma ve gevşeme hareketi yapması, kanın bütün vücuda yayılmasını sağlar. Kasın harekete geçmesi de üzerinde dolaşan küçük bir elektrik akımı ile sağlanır.
Kalbin içi, kanın rahatlıkla girip çıkabileceği şekilde boşluklu bir yapıya sahiptir. Bu bölüm dört odacıktan meydana gelmiştir. Bu odacıklardan üstte bulunan, özdeş iki bölüme kulakçık; altta bulunan özdeş iki bölüme de karıncık denir. Kulakçıkların duvar yapıları ince iken, karıncıkların duvar yapıları kalındır. Kulakçık ve karıncıklar bulundukları tarafa göre; sağ kulakçık, sol kulakçık, sağ karıncık, sol karıncık isimlerini alırlar.
Kalbin sağ ve sol bölümleri birbirlerine doğrudan kan iletimi yapmazlar. Yani birbirlerine açılan bir geçit bulunmaz. Kalp kapakçıkları sadece kulakçıktan karıncığa doğru kan iletimi yaparlar. Kalp kapakçıkları karıncığa doğru açıldığı için kulakçıktan verilen kan geri kaçamaz.
Kalbin sağ bölümüne kirlenmiş ve karbondioksit yönünden zengin kan gelir. Bu kan temizlenmek üzere akciğerlere gönderilir. Sol bölüme ise akciğerler tarafından temizlenmiş temiz kan gelir. Bu kan da vücuda dağıtılır. Sağ ve sol karıncıkların çıkışlarında ana atar damarlar bulunurken; sağ ve sol kulakçıkların girişlerinde ana toplar damar bulunur.
Küçük Kan Dolaşımı
Kanın sağ karıncıktan çıkarak temizlenmek için akciğerlere gönderilmesine ve temizlendikten sonra sol kulakçığa gelmesine küçük dolaşım denir. Sol kulakçıktan sol karıncığa dolan temiz kanın tüm vücuda dağıtılmasına ve kirlendikten sonra sağ kulakçığa dönmesine de büyük dolaşım denir. Büyük dolaşım, küçük dolaşıma göre çok daha kısa sürer.
Kalbin vücuda sağladı bir diğer yarar da kan dolaşımı dokularda biriken atıkları toplamaktır. Bu atıklar büyük dolaşımda, kanın böbrek tarafından süzülmesiyle temizlenir. Bu temizlik sonucu ortaya çıkan vücuda zararlı ve zehirli maddeler idrar ile dışarı atılır.
Kalbin Görevleri Nelerdir?
- Kirli kanı temizlenmesi için akciğerlere göndermek,
- Hücre yaşamı ve yaşamsal faaliyetlerin devamı için temiz kanı pompalamak,
- Hücre atıklarını temizleyerek, hücreyi zararlı maddelerden arındırmaktır.
