Çoğul Gebelikler

Çoğul gebelik te tek yumurta (monozigot) veya çift yumurta (dizigot) olarak ikiz gebelikler görülebilir. Dizigotik ikiz gebelik birden fazla yumurta hücresinin birden fazla sperm hücresi ile döllenmesi söz konusu olup genetik olarak aslında ikiz değildir. İkizlerin %75’i  dizigotiktir. Tüp bebek ile oluşan gebeliklerde genellikle dizigotik çoğul gebelikler oluşur. Dizigotik olma oranı ırk, genetik, anne yaşı, hormon dengesi ve kısırlık ilaçları kullanımı ile %5-50 arasında değişebilir. Dizigotik  ikizlerin %30’u  farklı cinsiyette ,%70’i aynı cinsiyettedir.

Monozigotik ikiz gebelik  görülme sıklığı %3-5’dir  ve ikizlerin %25’i monozigotiktir. Monozigotik ikizlerde döllenmiş yumurtanın  bölünme-ayrılma zamanı önemlidir. Bölünme döllenme sonrası  ilk 72 saatte olursa iki fetus, iki amnion zarı ,iki plasenta oluşur. (dikorionik, diamniotik) Görülme sıklığı %8’dir. Bölünme döllenme sonrası 4-8 günlerde olursa iki fetus,iki amnios zarı ve tek plasenta oluşur.(monokorionik ,diamniotik) Görülme sıklığı %20’dir.

Bölünme döllenme sonrası 8’inci günde olursa iki fetus, tek amnios ve tek plasenta oluşur. (monokorionik, monoamniotik) Görülme sıklığı % 1’den azdır. Bu dönemden sonra oluşan bölünme ile yapışık ikizler oluşur. (Siam ikizleri). Monokorionik tek plasentası olan ikizler daima tek yumurta ikizidir. Cinsiyeti farklı ikizler daima çift yumurta ikizidir. İki plasentası olan ikizler daima çift yumurta değildir.

İkiz gebeliklerin tanısı  ultrasonografi ile konur. 6’ıncı gebelik haftasında iki gebelik kesesi ayırt edilebilir. Muayenede rahim büyüklüğü beklenenden fazladır ve birden fazla fetusa ait kısımlar ele gelir. Vanishing  twin diye adlandırılan ” biri kaybolan ikizlerde” erken dönemde iki kese, hatta iki fetus mevcut iken gebelik haftası ilerlediğinde biri yok olmaktadır. Bu durum çoğunlukla yaşayan ikize zarar vermez. 

Çoğul Gebeliğin Riskleri Nelerdir?

Bulantı-kusmalar genellikle şiddetlidir.

Düşük tehlikesi fazladır.

Kansızlık daha sık meydana gelir,kalp yükü artar.

Besin,vitamin ihtiyacı fazladır.

Erken doğum riski fazladır.28’inci gebelik haftasından sonra  istirahat önerilir.

Polihidramnios (amnios sıvısında artma)  oluşabilir.

Diyabet ve gebeliğe bağlı hipertansiyon riski fazladır. Preeklampsi daha erken dönemde ve daha şiddetli saptanır.Tekil gebeliklere göre preeklampsi riski 5 kat artmıştır.

Bebeklerin karın içindeki karmaşık duruşlarından dolayı zor doğum riski artar.

Doğum sonrası kanama ve rahmin atoniye (yumuşak kalması) girme riski fazladır. Ciddi kanama ve rahim ameliyatı ile sonuçlanabilir.

Bebekler arası damarlanma nedeni ile bir bebekte fazla kan, diğerinde ise kanlanma azlığı olabilir.Buna bağlı bebeklerden biri büyük ,diğeri ise küçük olabilir.Bu duruma ikizden ikize transfüzyon sendromu denir.
 
Çoğul gebelik lerde doğumsal anomali riski yüksektir.Tarama testi olarak ikili test yapılmaz.Üçlü ve dörtlü test yapılır.
 
Üçüz gebelik  ve dördüz gebelik lerde doğum şekli olarak sezaryen tercih edilir. İkiz gebeliklerde çocukların karın içindeki durumları uygun olduğu takdirde (baş-baş geliş) bazı doktorlar normal doğumu deneyebilirler.Fakat genel eğilim ikiz gebeliklerde de sezaryen ile doğumdur.