Beden Dili
Dil iletişim için en önemli araç olsa da duyguları ifadede aracı olarak sadece dil kullanılmaz. Sözcüklerin ifade ettiklerinden daha önemli anlamlar ifade eden dil dışındaki bir diğer araç beden dili yanı jestler ve yüz hareketleri yanı mimiklerdir. İletişimde ses tonu, söyleyiş şekli, kullanılan sözcükler kadar önemli bir hususta bunlarla paralel kullanılabilen beden dilidir. Beden dilinin anlattıkları bazen sözlü iletişimden daha çok şey anlatır. Görünüşümüz, tavır ve davranışlarımız, kişiliğimiz beden dilinin birer aracıdır.
Araştırmacılara göre iletişim esnasında kullandığımız sözcüklerin pek çoğunu gerçek duygularımızı gizlemek için kullanırız. Sözcükler bizim istediğimiz şekilde amaçlarımıza hizmet ederken beden dilini böyle kullanmak gibi imkanımız yoktur. Çünkü beden dili biz farkında olmadan olaylara kendiliğinden tepki verir. Araştırmacılara göre iletişimde beden dilinin duyguları yansıtma oranı % 60’lık bir oranken, ses tonu % 30, kelimeler ise ’luk bir kısmını yansıtır.
İletişimde ilk kez karşılaştığımız biri ile üç saniye içinde ilk izlenimi edindiği söylenir. Karşı tarafa yönelik ilk izlenim kişinin görünüşü ve beden dilinden kaynaklanır. Psikologlara göre ilk izlenimde kişi bakış açısı, toplumsal ve ahlakı değerleri ile paralel bir karar verir. Karşısındaki kişinin giyimi, aksesuarları, el kol hareketleri, bedenen duruşu, oturma biçimi, mesafesi, oturmak için seçtiği yer, konuşurken kurulan göz teması veya gözlerin kaçırılması bunun için yeterli ipucunu vermektedir ve bu şekilde ilk izlenim olumlu veya olumsuz karşısındakinin kafasında oluşur.
İletişim esnasında bedenin hareketleri ve duruşu gibi ayrıntılarla vücudun çok fazla şey anlattığını unutmamakta fayda var. Düşüncelerimiz doğrudan sözcüklerle ifade edilirken bizim kontrolümüzde olmayan bilinçaltı ise beden diliyle ifade eder kendini. Bedenin duruşu, mesafe veya omuzların dik veya çökük olması karşı tarafa olumlu veya olumsuz mesajlar gönderir.
Beden dilini okumayı bilen birisi için ellerin duruşu, dudakların kıvrılışı veya ayakları kıpırdatılması çok fazla şey ifade eder. Beden dilindeki değişimler kişinin ruhsal durumunu yansıtabilir veya yalan söylediğini gösterebilecek ipuçları içerir. Karşısındaki kişinin bu davranışlarını anlayabilmek ise psikologlara göre büyük bir beceri isteyen bir iştir. Çünkü fazlasıyla dikkatli olmak ve hareketlerin ne anlamlara geldiğini bilmek gerekmektedir.
Beden dilinin cinsiyet, yaş, statü, eğitim gibi unsurlar ile kişiden kişiye farklı olacağı biliniyor. Beden dilinin kişiden kişiye ve kültürden kültüre değiştiği bilinse de bedenin biyolojik olarak gösterdiği bazı tepkiler herkes için geçerli kabul edilir. Gözlerin kaçırılması sıkıntı ve utanma göstergesi olabilirken gözlerin büyümesi ise herkes için merakın göstergesi kabul edilir. Beden hareketlerinin artması, göz temasından kaçınma, ses tonunda değişim, buruna kulağa veya yakaya dokunma ise genelde yalan söylendiğinin belirtisi olarak kabul görür.
Beden dili duruma göre değişebileceği gibi karaktere göre de değişkenlik gösterir. Tehdit hisseden kişinin kol ve ellerini kavuşturması veya şaşkınlık ya da korku anında gözbebeklerinin büyümesi anlık duyguları yansıtan işaretlerken, otururken veya ayakta dururken bir şeylere tutunma veya bir şeyleri kavrama özgüveni düşük olan kişilerde görülen beden hareketlerdir.
