Etkileyici sağlık yararları arasında; kan basıncını düzenleme, endişeyi azaltma, kalbinizi çeşitli şekillerde koruma, sindirimi iyileştirme, solunum sağlığını iyileştirme, göğüs ağrılarının şiddetini azaltma, ruh halini geliştirme, bağırsak enfeksiyonlarını tedavi etme ve cildinizin görünümü ve sağlığını iyileştirme bulunur. Anayurdu bilinmeyen ama Kuzey Yarım kürenin ılıman bölgeleri ile ülkemizde yaygın şekilde yetişen alıçlar ağaç ya da ağaççık formunda gelişen bitkilerdir. En çok 10- 12 m’ye kadar boylanabilirler.
Yalın ya da parçalı yumurtamsı biçimli yeşil veya koyu yeşil renkli yaprakları vardır. İlkbahar sonları ile yaz mevsimi başlarında salkımlar halinde açan çiçekleri beyaz ya da pembe renkli olur. Bu çiçeklerinden sonbaharda bazı türlerinde yenebilen sarı, kırmızı veya siyah renkli meyveleri olgunlaşır.
Benzer şekilde adı geçen alıç çalıları ve ağaçlarının meyvesidir. Biraz farklı meyve üreten çeşitli türleri vardır, ancak en yaygın çeşidin adı Crataegus rhipidophylla’dır. Meyveleri kırmızı ve pembemsi renktedir. Bir tür olarak, başta Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’nın ılıman bölgelerinde olmak üzere kuzey yarımkürede yaşadığı görülmüştür. Belirli bir dereceye kadar çileğe benzemekle birlikte, erik gibi çekirdek içerir.
Tatlı ve mayhoş aromaları nedeniyle, özellikle Asya kültürlerinde içecek ve şekerlerde yaygın olarak kullanılırken, Avrupa’da ve Kuzey Amerika’da reçel veya jöle yapımından kullanımı yaygındır. Güçlü bir lezzeti vardır. Bu büyüleyici meyve, sağlığa olan faydaları açısından geleneksel olarak Hindistan, Çin ve diğer pek çok ülkede sindirime yardımcı olarak kullanılıyordu ve diğer geleneksel tıp sistemlerinde kardiyovasküler sağlık güçlendiricisi olarak kullanılır.
Besin Değeri: Sağlığa olan faydası esas olarak meyvede bulunan vitaminler, mineraller ve organik bileşiklerden oluşan benzersiz karışımdan elde edilir. Alınan en değerli bileşenlerin bazıları, vücutta antioksidan bileşikler olarak işlev gören C vitamini, vitexin, rutin, kateşin, saponin ve çeşitli antosiyanitler gibi folik asit de dahil olmak üzere önemli miktarda B vitaminleri içerir.
İçerisinde bulunan birçok kimyasal bileşikten ve besleyici içerikten bazıları aşağıdadır:
- Hiperozid de dahil olmak üzere flavonoidler
- Pentasiklik triterpenler
- Acantolik asit
- Neotekalik asit
- Kolin
- Asetilkolin
- Klorojenik asit
- Kafeik asit
- B1 vitamini
- B2 vitamini
- C vitamini
- Kalsiyum
- Demir
- Fosfor
Sağlık İçin Faydalıdır
Kalp ile kan dolaşımı sisteminin destekleyicisidir. Kalbin damarlarını hasarlara karşı korur ve bedendeki kılcal damarların yapısını güçlendirir. Kalp hastalığına yakalanma riskini azaltır. Kalp kaslarının işlevlerini düzene sokar. Kan dolaşımını güçlendirici etkisiyle bacaklarda oluşan ödemleri giderir. İdrar söktürücüdür. Sakinleştirici olup stresleri yatıştırır, çarpıntıları giderir. Yüksek tansiyonu düşürücü etkisi de vardır. Uykusuzluğa karşı güvenle kullanılabilir.
Sağlığa olan faydaları göğüs ağrısını azaltma, kan basıncını düzenleme ve bağışıklık sistemini güçlendirme becerisi içerir. Diğer yararlarına birlikte göz atalım.
Önemli bir kalp ve damar sağlığı destekleyicisi olan alıç kalp damarlarını genişleterek kanın daha rahat pompalanmasını ve dolaşmasını sağlayarak kalbin yükünü hafifletir. Kalbi kuvvetlendirir ve damar sertliğine karşı koruyucudur. Kalp krizi riskini azaltır.
Kalp atışlarını düzenleyerek aritmiye (düzensiz kalp atışı) karşı da koruyucu ve tedavi edici etki gösterir. Sinirler üzerinde yatıştırıcı etkisi ile sinir bozukluğunu ve sinirsel çarpıntıları giderir. Beyne kan akışını arttırır. Uykusuzluğa iyi gelir. Yüksek tansiyonu düşürür. Mideyi kuvvetlendirir. Spazm çözücü ve idrar söktürücüdür. Cinsel gücü arttırır.
Alıç Göğüs Ağrılarını Azaltır
Göğüs ağrıları, her zaman bir kalp krizinin göstergesi olmasa da son derece acı verici olabilir. Göğüs ağrılarından şikayetçi olursanız, genellikle bir kardiyovasküler meseleyi işaret edebileceğinden doktorunuzla konuşmalısınız. Ancak, geleneksel tıpta binlerce yıldır olduğu gibi alıç, göğüs ağrılarının şiddetini önemli ölçüde azaltabilir.
Kalp Sağlığını İyileştirir
Öncelikle kalp üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle hem geleneksel hem de modern tıpta övgüyle söz edilen bir meyvedir ve aslında övülmesinin ardında çok iyi bir sebep vardır. Alıç, sağlığınızı koruyarak, nefes darlığını azaltarak, enerjiniz artırarak ve yorgunluğu gidermek suretiyle kardiyovasküler sorunlar yaşama şansını azaltabilir. Bu küçük meyvelerdeki organik bileşikler, saponinler, kateşinler ve diğer yararlı antioksidanların kapsamlı listesi, kalp sağlığını etkileyen tehlikeli serbest radikallere karşı çok güçlü bir silah olabilir.
Kan Basıncı Düzeylerinde İstikrar Sağlıyor
Kan basıncını yükseltmeyen veya düşürmeyen eşsiz gıda maddelerinden biridir. Aslında kan basıncını dengeler. Kan basıncınız çok yüksek veya çok düşük olursa, alıçtaki bileşik karışım, vücudunuzda ve sisteminizde sağlıklı bir kan basıncı oluşturabilir, bu da hipotansiyon ve hipertansiyon hastaları için çok değerlidir.
Bağışıklık Sistemini Artırıyor
Alıçta bulunan C vitamini, vücudunuzdaki tehlikeli toksinleri ortadan kaldıran antioksidanların yanı sıra genel sağlık durumunuzu artırmak için beyaz kan hücrelerinin aktivitesini de artırır. C vitamini içeriği yüksektir.
Endişeyi ve Kaygı Düzeylerini Azaltır
Bu alıç meyvesinin en tartışmalı kullanımlarından biridir, ancak pek çok geleneksel tıp uygulamasında; stres, kaygı ve hatta depresyon gibi bazı psikolojik koşullar için kullanılmıştır. Son zamanlarda kalp kırıklığına ve hatta bir aile üyesinin kaybını yaşamış insanlara sunulurken, ruh halini iyileştirebileceği de söyleniyor. Enzimatik olarak, hormon düzeylerimizi etkileyebilir. Bu da geçmişte bu kadar çok kültürün bu sağlık yararlarına neden inandığını açıklıyor.
Enerji Düzeylerini Artırır
Alıç meyvesinin, koroner kan damarlarını genişlettiği bilinmektedir. Bu kan damarları, vücutta daha fazla kan dolaşımına izin verir ve böylece de daha yüksek bir enerji veya uyanıklık düzeyine neden olabilir. Vücudunuzun tüm bölümleri doğru şekilde oksijenlendiğinde, bilişsel becerileriniz gelişir, enerji seviyeniz yükselir ve metabolizmanız en uygun seviyelerde çalışabilir.
Sindirim Sağlığını Geliştirir
Alıçta bulunan lif, bir bütün olarak sindirim sürecinizi geliştirir ve kabızlık, şişkinlik, kramp ve kolon kanseri vb. daha ciddi koşullar gibi herhangi bir sorunu ortadan kaldırırır. Ayrıca, besin sindirimini iyileştirmek için bağırsak florasıyla etkileşime giren çeşitli organik bileşikler vardır.
Cilt Sağlığını Korumaya Yardım Eder
Alıç meyvesindeki antioksidan içeriği, özellikle yanıklar, yaralar veya akneler üzerinde cilde topik olarak uygulandığında yararlıdır. Organik bileşiklerin bazıları doğada antienflamatuvardır ve iyileşen yaralar üzerindeki kaşıntıyı azaltmak için veya egzama veya sedef hastalığı gibi diğer cilt koşulları için iyidir.
Bağırsak Enfeksiyonlarını Ortadan Kaldırır
Bu meyveler, besin alımını iyileştirerek ve kabızlığı ortadan kaldırarak sindirim sağlığını iyileştirmenin yanı sıra, bağırsak enfeksiyonlarının ortadan kaldırılmasında da etkili olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca içerisindeki lif de boşaltımı kolaylaştırır.
Kolesterolü Dengeler
Kötü kolesterol birikimi ciddi sağlık komplikasyonlarına yol açabilir. Yüksek kolesterol, kalp hastalığı riskinizi ikiye katlayabilir. Araştırmalar, alıç yağının normal kolesterol düzeylerini desteklediğini gösteriyor. Bir hayvan çalışması, yüksek kolesterollü tavşanlara verilen bitki özlerinin kolesterol düzeylerini düşürmeye yardımcı olduğunu buldu. Farelerle ilgili bir başka çalışmada ise, kötü (LDL) kolesterol düzeylerini düşürdü.
Oluşabilecek Yan Etkiler Nelerdir? Bazı insanlar mide rahatsızlığı, terleme, yorgunluk, mide bulantısı veya baş dönmesi yaşarlar ve daha ciddi yan etkiler arasında nefes darlığı, şiddetli alerjik reaksiyonlar, kalp düzensizlikleri ve ruhsal değişimler sayılabilir. Bu meyveyi diyetinize eklemek için önce doktorunuzla konuşun ve bu yan etkilerden herhangi birine maruz kalırsanız derhal doktora gidin.
Alıçın Tedavide Kullanımı: Alıç meyveleri sonbahar başı ile ortaları arasında toplanır. Meyveleri parçalanır ve bitkinin birkaç yaprağı eklenir. Bu bitki karışımından iki tatlı kaşığı alınıp bir bardak kaynar suya atılır.
20 dakika süreyle demlendirilip bir çay (infüzyon) hazırlanır. Bu infüzyondan günde üç kez birer çay fincanı içilir. Tedaviye iyileşme sağlanıncaya kadar devam edilir. Diğer mevsimlerde piyasada satılan alıç ekstrelerinin paketindeki talimata göre kullanılması önerilir.
Nasıl kullanılır? Alıç çiçeğinden yapılan alıç çayı ile alıç meyvesi kalp krizi riskini azaltır ve kalp krizi sonrası iyileşmeyi kolaylaştırır. Lapa haline getirilip şişliklerin üzerine konursa faydası görülür.
Suyu şerbet yapılıp içilirse baş ağrısını keser. Vücutta alışkanlık yapmadığı ve birikerek vücuda zararlı olabilecek maddeler içermediği için Alıç, uzun süreli olarak kullanılabilir. Zaten etkilerini göstermesi için belli bir süre kullanmak gerekmektedir.
